jueves, 4 de marzo de 2010

O Láser


Este ano celébranse dous aniversarios científicos: o do proxecto SETI de procura de vida extraterrestre e o do láser. En ambos os casos hai 50 velas, pero aí acábanse as coincidencias. SETI aínda non ten resultados que ensinar.

En cambio, o primeiro láser, nacido en 1960 nos Laboratorios de Investigación Hughes, en California (EE UU), da man de Theodore Maiman, pasou en pouco tempo de ser unha curiosidade sen aplicacións a unha fonte de desenvolvementos tecnolóxicos en aparencia inesgotable.

Nas últimas décadas pedíronse máis de 55.000 patentes relacionadas con el só en EE UU, e "o máis sorprendente é que aínda se seguen buscando numerosas aplicacións", sinalou Thomas Bauer, director do Centro de Investigación en Fotónica da Universidade de Stanford, na reunión anual da Asociación Americana para o Avance da Ciencia (AAAS) en San Diego (EE UU).

A lista de aplicacións é enorme. Co láser lógranse altísimas temperaturas, comparables ás do núcleo solar; tamén bajísimas, 10 veces máis frías que a do nitróxeno líquido -o que permitiu crear un novo estado da materia, o condensado de Bose-Einstein, en que os átomos están conxelados-.

Hai láseres de pulsos tan breves que permiten fotografar o movemento dos electróns nos átomos. En bioloxía, química, física e medicamento, o láser foi revolucionario.

"Por exemplo para entender a epidemia da sida", explicou Bauer: "A mediados dos oitenta perfeccionáronse as técnicas para discriminar tipos de células, baseadas no láser; sen elas non puidésemos descubrir que células infectaba o virus".